ΑΛΦΑΜΕΓΑ: Ο μικρός Έγιολφ του Χένρικ Ίψεν

Πρεμιέρα: Παρασκευή, 28 Μαρτίου 2025

Στο αριστούργημα του Χένρικ Ίψεν Ο μικρÏŒς Έγιολφ, το εμμονικÏŒ ερωτικÏŒ πάθος και η μονομανής αγάπη αποτελούν την αιτία και αφορμή για τα ÏŒσα θα βιÏŽσει ο μικρÏŒς Έγιολφ απÏŒ τη βρεφική του ηλικία. Η απερισκεψία και αμέλεια των γονέων που οδηγεί, ακούσια ή εκούσια, στην κακοποίηση των ίδιων τους των παιδιÏŽν, ενίοτε και στο θάνατÏŒ τους, είναι ένα οικείο θέμα παντÏŒς καιρού, που ÏŒταν αυτÏŒ βγαίνει στην επιφάνεια αναπÏŒφευκτα συγκλονίζει το υγιές κομμάτι της κάθε κοινωνίας. ΠαρÏŒλο που το, εν μέρει, αυτοβιογραφικÏŒ, έργο του σπουδαίου Νορβηγού δραματουργού παίζεται σπάνια, παραμένει συγκλονιστικά επίκαιρο σε κάθε χÏŽρα και εποχή για ÏŒλα ÏŒσα πραγματεύεται. Ενοχές, απωθημένα, αμφιβολίες και κρυμμένα μυστικά πυροδοτούν μέχρις εσχάτων τις συγκρούσεις ανάμεσα στους χαρακτήρες του έργου, που ανεβαίνει στη Νέα Σκηνή «Νίκος Χαραλάμπους» το Μάρτιο.

Για τον διακεκριμένο ΣουηδÏŒ σκηνοθέτη Στέφαν Λάρσον, Ο μικρÏŒς Έγιολφ είναι ένα έργο βαθιά προσωπικÏŒ. Η ταύτισή του Στέφαν Λάρσον με το έργο είναι αναπÏŒφευκτη αφού η τραγική απÏŽλεια ενÏŒς παιδιού αποτελεί «κοινÏŒ βίωμα» με τον κεντρικÏŒ χαρακτήρα του έργου. Στη διασκευή του, ο Λάρσον προσάρμοσε τις προσωπικές, δικές του εμπειρίες, σκηνοθετÏŽντας μία μοντέρνας αισθητικής παράσταση που αναδεικνύει τις λεπτές αποχρÏŽσεις του έργου, παραμένοντας ωστÏŒσο πιστή στην ουσία και τις προσδοκίες του συγγραφέα. Μελετητής και γνÏŽστης του ιψενικού έργου, και με περισσÏŒτερες απÏŒ 50 σκηνοθεσίες έργων απÏŒ ÏŒλο το φάσμα της δραματουργίας, ο Στέφαν Λάρσον σκηνοθετεί για πρÏŽτη φορά στην Κύπρο, έχοντας μια δυνατή καλλιτεχνική ομάδα να τον πλαισιÏŽνει.

Ο μικρÏŒς Έγιολφ, έργο της ÏŽριμης περιÏŒδου του Χένρικ Ίψεν, συμπυκνÏŽνει ÏŒλα εκείνα που διαχρονικά τον απασχÏŒλησαν: τον έρωτα ως ψευδαίσθηση και αφορμή μεγάλων δεινÏŽν, το νÏŒημα της ύπαρξης, την αναζήτηση ταυτÏŒτητας και τα ζητήματα ηθικής – ÏŒλα αυτά που συχνά οδηγούν στην ανθρÏŽπινη τραγωδία. ΠρÏŒκειται για ένα πολυδιάστατο οικογενειακÏŒ δράμα ποιητικού ρεαλισμού που έχει στο επίκεντρο το γνωστÏŒ ιψενικÏŒ τρίγωνο. Ο προτεστάντης Ίψεν αναπÏŒφευκτα πραγματεύεται έννοιες ÏŒπως αυτές του καθήκοντος, της ενοχής, της τιμωρίας και του ελέους.

Η ΥΠΟΘΕΣΗ

Ο επίδοξος συγγραφέας Άλφρεντ παντρεύεται την πλούσια κτηματία Ρίτα Άλμερς, προσδοκÏŽντας ÏŒτι θα του εξασφαλίσει οικονομική άνεση ÏŽστε να μπορέσει να αφοσιωθεί στο γράψιμο. Το ζεύγος αποκτά ένα αγÏŒρι, τον Έγιολφ. Η κτητική Ρίτα απαιτεί να είναι το επίκεντρο του ενδιαφέροντος του άντρα της, με αποτέλεσμα να παραμελεί το βρέφος της. ΑπÏŒ ένα περιστατικÏŒ ανεξέλεγκτου πάθους μεταξύ του ζευγαριού προκύπτει ένα ατύχημα που αφήνει το παιδάκι ανάπηρο.

Η αδερφή του Άλφρεντ, η Άστα, για την ακρίβεια η ετεροθαλής αδερφή του -κάτι που γνωρίζει μÏŒνο αυτή- τους επισκέπτεται συχνά και φροντίζει τον μικρÏŒ Έγιολφ. Η Î†στα, κρυφά ερωτευμένη με τον Άλφρεντ, ζει με τον ανομολÏŒγητο πÏŒθο της. Με την παρÏŒτρυνση της ζηλιάρας Ρίτας, δέχεται το έντονο φλερτ του μηχανικού ΜπÏŒρκιεμ και την πρÏŒταση του για γάμο. Στο μεταξύ ο μικρούλης Έγιολφ, παραμελημένος απÏŒ τους γονείς του, μεγαλÏŽνει με μÏŒνη του παρέα τη γιαγιά του (κατά την εκδοχή του Λάρσον). Ένα της παραμύθι για μια μεσαιωνική ποντικομαμή, που «γήτευε» με τον αυλÏŒ της τα ποντίκια, οδηγÏŽντας τα στη θάλασσα, θα οδηγήσει στο τραγικÏŒ γεγονÏŒς που θα πυροδοτήσει τη μέχρις εσχάτων σύγκρουση ανάμεσα στους κεντρικούς χαρακτήρες του έργου.

ΤΟ ΕΡΓΟ

Ο Χένρικ Ίψεν (1828-1906) με το έργο του Ο μικρÏŒς Έγιολφ (1894) γνÏŽρισε τον θρίαμβο ÏŒσο ήταν ακÏŒμη εν ζωή. Στα τελευταία εκείνα ÏŽριμα και δημιουργικά του χρÏŒνια -πρÏŒσφατα επαναπατρισθείς στη Νορβηγία, μετά απÏŒ 27 χρÏŒνια στην Ιταλία- θεωρούνταν ήδη ο μέγας ανανεωτής του ευρωπαÏŠκού θεάτρου. Το πρωί της κυκλοφορίας του, στις 11 Δεκεμβρίου του 1894, ουρές αναγνωστÏŽν περίμεναν μέσα στην ομίχλη και το κρύο έξω απÏŒ τον εκδοτικÏŒ οίκο να αγοράσουν το βιβλίο καθÏŽς είχαν δημοσιευτεί αποσπάσματά του σε εφημερίδα της Χριστιανίας (παλιά ονομασία του ÎŒσλο). Οι κριτικοί ήδη μιλούσαν σαν να επρÏŒκειτο για το αριστούργημά του. Ανέβηκε μÏŒλις μερικές εβδομάδες αργÏŒτερα –στις αρχές του 1895– στο Deutsches Theater του Βερολίνου και αμέσως μετά στη Χριστιανία, κάνοντας τα περισσÏŒτερα εισιτήρια απ’ ÏŒλα τα προηγούμενα έργα του Ίψεν. Ακολούθησαν παραστάσεις και σε άλλες πÏŒλεις της Νορβηγίας και σύντομα σε Ιταλία, Σουηδία, Δανία.

Ο μικρÏŒς Έγιολφ αποτέλεσε το βασικÏŒ υλικÏŒ για την ταινία του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν Μέσα απÏŒ τον σπασμένο καθρέφτη ενÏŽ ευδιάκριτη είναι και η αναφορά στον «Αντίχριστο» του Δανού σκηνοθέτη Λαρς φον Τρίερ.

Ο ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ

Σκηνοθέτης, σεναριογράφος και συγγραφέας με σημαντικές διακρίσεις στην καριέρα του ο Στέφαν Λάρσον έχει σκηνοθετήσει γύρω στις 50 θεατρικές παραστάσεις, στην πλειονÏŒτητα τους για το Royal Dramatic Theatre/Dramaten, στη ΣτοκχÏŒλμη. Η πιο πρÏŒσφατη του(ς) συνεργασία αφορά στη διασκευή και σκηνοθεσία για το έργο Ο μικρÏŒς Έγιολφ του Χένρικ Ίψεν που έκανε πρεμιέρα τον Ιανουάριο του 2024 εξασφαλίζοντας τη θερμή υποδοχή του απÏŒ κοινÏŒ και κριτικούς. Την ίδια διασκευή και με προσαρμοσμένη –στη διανομή και στα δεδομένα του ΘΟΚ– σκηνοθεσία θα παρακολουθήσει το θεατρικÏŒ κοινÏŒ της Κύπρου στη Νέα Σκηνή «Νίκος Χαραλάμπους την άνοιξη του 2025.

Στις σκηνοθεσίες του για το θέατρο ο Λάρσον συχνά χρησιμοποιεί τα σύγχρονα μέσα με έναν καινοτÏŒμο τρÏŒπο, συνδυάζοντας αριστοτεχνικά την τέχνη του θεάτρου με αυτήν του κινηματογράφου. Στην πρÏŒσφατη, βραβευμένη του, παράσταση με το έργο A Streetcar Named Desire /Linje Lusta, που επίσης είχε παρουσιαστεί στο Dramaten με μεγάλη επιτυχία χρησιμοποίησε «ζωντανά» επί σκηνής κάμερα, με την παράσταση να προβάλλεται ταυτÏŒχρονα σε κινηματογραφική οθÏŒνη. Στοιχεία αυτής του της τεχνικής θα δούμε και στη σκηνοθεσία του στον ΜικρÏŒ Έγιολφ.

Η διασκευή του για το θρυλικÏŒ μιούζικαλ Lazarus με τη μουσική του David Bowie που παρουσιάστηκε στο Μπέργκεν της Νορβηγίας εξασφάλισε εξαιρετικές κριτικές και ενθουσιÏŽδη υποδοχή απÏŒ το κοινÏŒ. Έργα δικά του θεατρικά ÏŒπως και σενάρια του για την τηλεÏŒραση και τον κινηματογράφο βρίσκονται σε διαδικασία παραγωγής. Ο Î¯διος έχει και υποκριτικÏŒ

υπÏŒβαθρο. Έχει εμφανιστεί ως ηθοποιÏŒς σε πολλές τηλεοπτικές σειρές και ταινίες, ενÏŽ έχει σκηνοθετήσει με επιτυχία και στην τηλεÏŒραση.

ΤαυτÏŒτητα παράστασης

Μετάφραση: Μαργαρίτα Μέλμπεργκ

Σκηνοθεσία-Διασκευή: Stefan Larsson

Σκηνικά: Sven Haraldsson

Kοστούμια: Λάκης Γενεθλής

Σύμβουλος οπτικÏŽν μέσων: Torben Lendorph

Συνεργάτιδα Σκηνοθέτιδα: Μάγια Κυριαζή

Ζωντανή κινηματογράφιση-ΧειρισμÏŒς κάμερας: Νεφέλη ΚεντÏŽνη

ΣχεδιασμÏŒς φωτισμού: ΓεÏŽργιος Κουκουμάς

Παίζουν (με αλφαβητική σειρά): Μαργαρίτα Ζαχαρίου, Αντρέας ΚουτσÏŒφτας,

Μαρίνα Μακρή, Λένια ΣορÏŒκου, Ανδρέας Τσέλεπος

Συμμετέχει το παιδί Ιωσήφ Κατσουλάκης

Επιχορηγημένες παραστάσεις με τη συνεργασία του ΘΟΚ και των ΥπεραγορÏŽν ΑΛΦΑΜΕΓΑ

Οι Υπεραγορές ΑΛΦΑΜΕΓΑ στηρίζουν το κυπριακÏŒ θέατρο και το θεατρÏŒφιλο κοινÏŒ, παραμένοντας πιστοί στη δέσμευσή τους για την προαγωγή του θεάτρου και του πολιτισμού. Μέσω της συνεργασίας τους με τον ΘΟΚ, οι Υπεραγορές ΑΛΦΑΜΕΓΑ θα διαθέσουν στο κοινÏŒ αριθμÏŒ δωρεάν εισιτήριων σε επιλεγμένες παραστάσεις. Δικαίωμα συμμετοχής στην προωθητική εκστρατεία έχουν οι πελάτες των ΥπεραγορÏŽν, που θα πραγματοποιήσουν αγορές κατά την περίοδο 20 – 31 Μαρτίου. ΠερισσÏŒτερες πληροφορίες στα κέντρα εξυπηρέτησης και στους λογαριασμούς κοινωνικής δικτύωσης των ΥπεραγορÏŽν ΑΛΦΑΜΕΓΑ.

Παραστάσεις:

Λευκωσία - Θέατρο ΘΟΚ, Νέα Σκηνή «Νίκος Χαραλάμπους»

Παρασκευή 28 Μαρτίου 2025 στις 20:00

Σάββατο 29 Μαρτίου 2025 στις 20:00

Κυριακή 30 Μαρτίου 2025 στις 17:00 και στις 20:00

Παρασκευή 4 Απριλίου 2025 στις 20:00

Σάββατο 5 Απριλίου 2025 στις 17:00 και στις 20:00

Κυριακή 6 Απριλίου 2025 στις 17:00 και στις 20:00

Παρασκευή 11 Απριλίου 2025 στις 20:00

(με υπέρτιτλους στα αγγλικά και τουρκικά)

Σάββατο 12 Απριλίου 2025 στις 17:00 και στις 20:00

(η παράσταση στις 20:00 θα είναι με υπέρτιτλους στα ελληνικά)